قلمرو خراسان غربی به مرکزیت سبزوار در فلات ایران

رمان «کلیدر» نوشته ی محمود دولت آبادی بزرگترین و مهمترین اثر ادبی چند دهه ی گذشته ی ایران است. این کتاب سه هزار صفحه ای در ده جلد به چاپ رسیده است. ماجرای این رمان از این قرار است که خانواده ای کرد ایرانی به سبزوار کوچ کرده اند. داستان کلیدر فضای سیاسی ایران را بعد از جنگ جهانی دوم بازگو می کند. دولت آبادی بر اساس حقایق و حوادث واقعی به شرح زندگی رعیت های ایرانی و قبایل چادر نشین در آن دوران می پردازد. خلاصه ی داستان خلاصه ی رمان از این قرار است که مارال دختر جوان و زیبا ی کرد به سمت زندان شهر می رود تا پدر و نامزدش یاور را ببیند. او در بازگشت به نزد عمه اش می رود. بلقیس عمه ی مارال و همسرش کلمیشی، سه پسر و یک دختر به نام های خان محمد، گل محمد، بیگ محمد و شیرو دارند. مارال و گل محمد با وجود آنکه زنی به نام زیور دارد عاشق هم می شوند و ازدواج می کنند. بین گل محمد و نامزد قدیمی مارال دشمنی شکل می گیرد و کشمکش هایی بین خانواده ها و طایفه ها ایجاد می شود. در یکی از این جنگ ها و دشمنی ها گل محمد در دفاع از خود حاج حسین چارگوشلی که یکی از مالدارهای روستا است را می کشد. دو امنیه به روستا می آیند که گل محمد به خاطر ترس از جان خود آن ها را کشته و جنازه شان را می سوزاند. گل محمد دستگیر و روانه ی زندان می شود. بالاخره او توسط ستارخان از زندان فرار می کند. گل محمد پس از گریز به ناچار زندگی مخ, ...ادامه مطلب

رمان کلیدر به قلم استاد محمود دولت آبادی به عنوان دومین رمان طولانی جهان و بلندترین رمان فاخر ادبیات فارسی است.  این رمان علی رغم طولانی بودن طرفداران زیادی در ایران دارد و بیش از 20 مرتبه تجدید چاپ شده است. کلیدر نام روستایی در منطقه خراسان غربی و اطراف سبزوار است که بخش عمده ای ماجرا های رمان کلیدر در این روستا و پیرامون اهالی آن رخ می دهد. "گل محمد" قهرمان اصلی رمان کلیدر است که در زمان حکومت استبدادی پهلوی اول به قیام و شورش علیه نیروهای روس و انگلیس می پردازد و سرانجام به دست مأموران رژیم کشته می شود. جنازه او به همراه سربریده اش بعد از کشته شدن در مقابل پاسگاه سبزوار به نمایش عموم گذاشته می شود و مأموران پهلوی درکنار آن عکس می گیرند. ترانه معروف "نه نه گل محمد" که یکی از ترانه های فولکلور مشهور ایران است ، در رابطه با همین ماجرای حماسی و غم انگیز زندگی و مرگ "گل محمد" سبزواری سروده شده است. و امروز این ترانه یکی از مشهورترین ترانه های محلی خراسان است. استاد محمود دولت آبادی یکی از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران است که در سبزوار پایتخت نثر فارسی متولد شده است. صفت پایتخت نثر فارسی بدان سبب به زادگاه دولت آبادی داده شده است که این شهر همواره مهد تولد و پرورش بزرگترین نویسندگان ایران بوده است و چهره هایی نظیر خواجه ابوالفضل بیهقی نویسنده تاریخ گرانسنگ بیهقی (مسعودی) ، اب, ...ادامه مطلب

عکسی بسیار نادر از استاد محمود دولت آبادی که آقای رمان ایران را در حال رقص چوب بازی یکی از رقص های محلی رایج در سبزوار زادگاه دولت آبادی و دیگر مناطق خراسان غربی نشان می دهد. هر چند مشاهده این عکس برای همه ایرانیان علاقه مند به فرهنگ و مطالعه آثار ادبی که استاد دولت آبادی را می شناسند، قطعا جذاب بوده و هست اما برای سبزواری ها حلاوتی دیگر دارد. استاد دولت آبادی از آن دسته نام آوران سبزواری در سطح جهان است که هرچند جایگاه و مقام رفیعی یافته و شهرت نامش در معتبر ترین محافل ادبی جهانی قابل پیگیری است، اما هرگز اصالت روستایی خود را که به منطقه ای کویری در10کیلومتری جنوب شهر سبزوار تعلق دارد، فراموش نکرده و همواره با فرهنگ، زبان، آداب و رسوم و علایق و آیین های مردم زادگاهش دوستی عمیق و همراهی نزدیک داشته و هرجا که فرصتی پیش آمده درباره آن صحبت کرده است. و حتی در یکی از مصاحبه هایش با خبرنگاری از رسانه های خارجی خود را به استناد آنچه در کودکی هایش در سبزوار نامیده می شده است، «محمود کِلِّهِ بیریهنَه» معرفی می کند. لازم به توضیح است، «محمود کِلِهِّ بیریهنَه» نام طنز آمیزی است که احتمالا به خاطر بدون کلاه بودن سر استاد دولت آبادی در ایام کودکی اش به وی نسبت داده می شده است و استاد حالا هم که دیگر به جایگاه آقایی رمان ایران رسیده است، هنوز این خاطره نمکین را از همشهریان سبزواری خود به یاد دا, ...ادامه مطلب

شهرستان سبزوار که به عنوان مهد هندبال ایران شناخته می شود، در چندین دوره از رقابت های هندبال کشور، موفق به کسب مقام قهرمانی شده است.یکی از این قهرمانی ها برای سبزوار در جریان برگزاری چهارمین دوره مسابقات هندبال یادبود شهدای هویزه رقم خورد.در فینال این دوره از مسابقات تیم هندبال سبزوار توانست بر تیم هندبال کرمان پیروز شود و جام قهرمانی را از آن خود کند.هندبال عمده ترین ورزش  منطقه سبزواربزرگ است و به نوعی هویت ورزشی مردم خراسان غربی و دیار سربداران محسوب می شود.عکس های این گزارش از وبلاگ تیم هندبال ثامن الحجج سبزوار برداشته شده است. , ...ادامه مطلب

وجود رزمگاه و مدفن سهراب قهرمان اسطوره ای شاهنامه:  مردم سبزوار معتقدند جنگ ایرانیان و تورانیان در حوالی سبزوار اتفاق افتاده است . همینطور معتقدند قبر سهراب در این شهر و در محل فعلی شهرداری سبزوار قرار داشته است. کلاه خود و زرهی در اینجا کشف شده که به موزه آستان قدس رضوی تحویل گردیده و شهرداری سبزوار در حال حاضر بنای یادبودی بر آن نهاده است. کتاب عارف دیهیم دار نوشته جیمز داون انگلیسی هم که از جمله اولین کتب مستشرقین در باب فرهنگ وتاریخ و ادب اجتماعی ایرانیان بوده و تألیف آن به حدود ۵۰۵ سال قبل باز می‌گردد ، در خصوص سفر شاه اسماعیل صفوی به سبزوار و مواجهه مردم با وی در این مورد می‌نویسد : … شاه اسماعیل که علاقه داشت مردم ایران شاهنامه خوان شوند ، از دعوت مردم سبزوار به دیدن نمایش صحنه جنگ رستم و سهراب و خوب و روان بیان کردن آنها تعجب کرد . در جواب به وی گفتند جای شگفتی نیست زیرا که مردم این شهر ، حتی قبل از اینکه فردوسی شاهنامه را بسراید از چگونگی جنگ رستم و سهراب اطلاع داشتند ، و این روایت سینه به سینه نقل شده و در این شهر همه از این روایت آگاه بودند. (ویژه نامه معرفی سبزوار ، شهر دیرینه‌های پایدار /۱۳۸۹) , ...ادامه مطلب

محمود دولت آبادی نویسنده، نمایش‌نامه نویس و فیلم‌نامه‌نویس اهل ایران متولد 10 مرداد 1319 در روستای دولت آباد سبزوار متولد شده است. وی از بزرگترین مشاهیر معاصر خراسان غربی محسوب می شود. رمان بلند (ده جلدی) کلیدر مشهورترین و با ارزش‌ترین اثر دولت‌آبادی می‌باشد، کلیدر، دولت‌آبادی را به کسب جایزهٔ نوبل ادبیات بسیار نزدیک کرد.آثار دولت‌آبادی به زبان‌های انگلیسی،فرانسوی،ایتالیایی،نروژی، سوئدی،چینی،کردی،عربی،هلندی،عبری و آلمانی ترجمه شده‌اند.محمود دولت‌آبادی چندین نمایش‌نامه و فیلم‌نامه را به نگارش درآورده است، او همچنین سابقه بازیگری در تئاتر و سینما را دارد،اقتباس از آثار دولت‌آبادی ساخت چند فیلم را به‌همراه داشته است. فضای اکثر نوشته‌های دولت‌آبادی در روستاهای خراسان (شهر زادگاهش سبزوار و روستاها و مناطق اطراف آن) رخ می‌دهد و رنج و مشقت روستاییان شرق ایران را به تصویر می‌کشد.مقابله و مبارزهء فرد با جامعه، مسیر اصلی حرکت آدم های دولت آبادی در بیشتر داستان های اوست. با نثری پرداخته و شاعرانه و اصطلاحات و کلماتی که گهکاه به نمایش و آهنگ و طنین وساخت ،بیش از بیان موضوع و حوادث داستان متعهد و متجلی اند. (ادبیات امروز :321) دولت‌آبادی در سال ۲۰۱۳ برگزیده جایزهٔ ادبی یان میخالسکی سوییس شد. در ۲۵ آبان ماه ۱۳۹۳ معادل ۱۶ نوامبر ۲۰۱۴ جایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه توسط سفیر دولت فرانسه در تهران و , ...ادامه مطلب